Gönenli mehmet Efendi (Reisülkurra) 1903- 02 Ocak 1991)

Osmanlı’nın son alimlerinden olan Hoca Efendi, Askerlikten önce hıfzını tamamlayıp 1925’de Kıraat ilminden icazet aldı. Soyadı kanunu çıkınca “Öğütçü” soyadını aldı. Askerlik dönüşü birkaç camide İmam-Hatiplik yaptıktan sonra Sultan Ahmet Camiine atandı. 1982 yılına kadar 28 sene bu camide İmam-Hatiplik yaptı. Bu sırada Üsküdarlı Ali Efendi’nin vefatıyla (1976) boşalan Reîsülkurrâlığı da üstlendi.

Gönenli Hoca, Türkiye’de din görevlilerine karşı duyulan ihtiyacı göz önüne alarak kendi gayretiyle öğrenci yetiştirirken sonraları bu faaliyeti her türlü sorumluluğunu üstlendiği Kur’an kurslarında sürdürmüştür. Kur’ân-ı Kerîm ve dinî bilgiler öğrenmek üzere Türkiye’nin çeşitli bölgelerinden İstanbul’a gelen fakir öğrencilerin ihtiyaçlarını halktan topladığı yardımlarla karşılayarak önemli hizmetlerde bulunmuş ve 1940-1980 yılları arasında binlerce talebe yetiştirmiştir. Onun ilgilendiği kursların başında hepsi de Fatih semtinde olmak üzere Üçbaş Camii Kur’an Kursu, Hacı Hasan Camii Kur’an Kursu (İmâret-i Atîk Camii ile birlikte) ve Akseki Mescidi’ndeki Hırka-i Şerif Kur’an Kursu gelmektedir. Bunlardan başka İstanbul’un muhtelif semtlerindeki birçok caminin müştemilâtında veya apartman dairelerinde barınan yüzlerce öğrencinin masrafı da yine Gönenli Hoca tarafından karşılanmaktaydı.

Gönenli Mehmet Efendi, fahrî vâiz olarak kadınların ihmal edilen din ve ahlâk eğitimine daha çok önem vermekteydi. Haftanın hemen her gününde İstanbul’un çeşitli yerlerindeki camilerde kadınlara vaaz verirdi. Vaazlarında öğretmekten çok eğitme, irşad etme ve dinî hayatı canlı tutma onun başlıca hedefi olmuştur.

Hakkında şöyle bir menkıbe nakledilir:

Dönemin valisi bunu huzuruna çağırmış, sorguluyormuş.

- Kur’an kursundaki bu kadar öğrencilerin ihtiyaçlarını nereden temin ediyorsun?

-Efendim! Allah gönderiyor.

Bize niye göndermiyor?

Onu kendisine sor…

Bu arada valinin yanında bulunan ve Bursa’dan ziyaretine gelen bir yakını söze karışıyor:

-          Vali Bey bu adam kim?

-          Buna Gönenli Mehmet Efendi derler.

-          Şu hafız yetiştiren hoca mı?

-          Evet.

-          Ne güzel tesadüf! Ben de onu arayacaktım. Birisi bana ona vermek üzere bir miktar para emanet etmişti. Hemen burada vereyim, deyip çıkartıp veriyor!

Hoca Efendi:

-          Gördünmü sayın vali Bey! İşte Allah böyle gönderiyor!!!.

Kendisinden sonra reîsülkurrâlık görevini devralan Abdurrahman Gürses tarafından kıldırılan cenaze namazından sonra Edirnekapı Şehitliği’ne defnedildi. Allah rahmet eylesin. Amin.