Nafilelerin ibadetlerin değeri:

Nafileler, farzların kalkanıdır. Bir kişi farzları yapmakla sorumluluktan kurtulur. Ancak o kişi her an şeytanın hücumlarına maruzdur. “Bir vakit kılmazsan ne olur” gibi vesveselerle şeytan daima ona farzları terk ettirmeye uğraşır. Eğer kişi, nafilelerle de meşgul oluyorsa bu sefer şeytanın hedefinde nafileyi terk ettirmek vardır. “Allah sana sünnetleri emretmedi ki, der ve şu hadisi öne sürer:

Talha İbni Ubeydullah  radıyallahu anh şöyle dedi:

Uzaktan sesini duyup ne dediğini anlayamadığımız saçı başı dağınık Necidli bir adam Resûlullah sallallahu aleyhi ve sellem'in huzuruna geldi.  Resulullah'a yaklaştı. Bir de baktık ki, İslâm'ın ne olduğunu soruyor. Bunun üzerine Resûl-i Ekrem sallallahu aleyhi ve sellem:

- "Bir gün bir gecede beş vakit namaz kılmaktır" buyurdu. Adam:

- Kılmam gereken başka namaz var mı? dedi.

- "Hayır yok! Nâfile olarak kılarsan o başka" buyurdu. Resûlullah:

- "Bir de ramazan ayı orucunu tutmaktır" buyurdu. Adam yine:

- Tutmam gereken başka oruç var mı? dedi. Resûl-i Ekrem Efendimiz:

- "Hayır yok. Nâfile olarak tutarsan o başka!" buyurdu.

Râvî Talha radıyallahu anh diyor ki, Resûlullah (s.) adama zekât vermeyi söyledi. Adam:

- Vermem gereken başka sadaka var mı? dedi.

- "Hayır yok. Nâfile olarak verirsen o başka" buyurdu.

Bu defa Adam: “Bu söylediklerinden ne fazla ne eksik yaparım" diyerek Resûlullah'ın huzurundan ayrıldı. Bunun üzerine Resûlullah (s.): "Eğer sözüne sahip çıkarsa, kurtuldu gitti" buyurdu.[1]

. Ebû Hüreyre radıyallahu anh dedi ki, bedevînin biri Nebî  (s.)e geldi ve:

- Ey Allah'ın Resulü! İşlediğim takdirde cennete gireceğim bir amel söyle bana, dedi. Resûl-i Ekrem:

- "Allah'a, hiçbir şeyi ortak koşmaksızın kulluk edersin. Farz olan  namazları kılarsın. Yine  farz olan zekâtı verirsin ve ramazan orucunu tutarsın" buyurdu. Bedevî:

- Canım kudret elinde olan Allah'a yemin ederim ki, bu söylediklerine hiçbir şey ilâve etmem, dedi. Adam dönüp gidince Peygamber aleyhisselâm: "Cennetlik birini görmek  kimi mutlu ediyorsa, şu kişiye bakıversin!" buyurdu. (Buhari, Zekat 1; Müslim, İman 15)

Görüyorsun ya, farzları yapan cennete girecek, buyuruluyor. Sünnetlere ne gerek var, der ve en azından sünnetleri terk ettirmeye çalışır. Zekât konusunda da aynıdır. Önce zekât verdirmemeye uğraşır. Eğer kişi nafile olarak sadaka veriyorsa, şeytan o zaman hiç olmasa sadakaları verdirmemeye çalışır.

Bunun için farzların yanında sünnetleri de eda etmemiz gerekir. Bir yolculuğa çıkarken yüz lira yetecek iken, fazla olarak 500 liran olsa zarar mı edersin?

Sünnet namazların neye yaradığı hakkında Sevgili Peygamberimiz (s.) şöyle buyurmuştur:

"اَوَّلُ مَايُحَاسَـبُ بِهِ الْعَبْـدُيَوْمَ الْقِيَامَةِ صَلاَتُهُ فَاِنْ كَانَ اَتَمَّـهَاكُتِبَـتْ لَهُ تَلمَّةً وَاِنْ لَمْ يَكُنْ اَتَمَّـهَا قَالَ اللهُ لِمَلاَئِكَتِهِ اُنْظُرُواهَلْ تَجِدُونَ لِعَبْدِىمِنْ تَطَوُّعٍ فَتُـكَمِّلُونَ بِهَافَرِيضَتَهُ ثُمَّ الزَّكَاةُ كَذَالِكَ ثُمَّ يُؤْخَذُالاَعْمَالُ عَلَي حَسَبِ ذَالِك"َ                 

“Kulun kıyamet gününde ilk hesaba çekileceği şey namazıdır. Eğer onu tamamlamışsa onun için “Tamdır” diye yazılır. Eğer tamamlamamışsa Allah Azze ve Celle meleklerine şöyle buyurur: “Bakın bakalım, kulumun farzlarını tamamlayacağınız nafile ibadetinden bir şey bulacak mısınız?” sonra zekât da öyledir, sonra diğer ameller de bu şekilde ele alınır.”[2]

Diğer bir hadis'i şeriflerinde şöyle buyururlar:

"اِنَّ اَوَّلَ مَا يُحَاسَبُ بِهِ الْعَبْدُ يَوْمَ الْقِيَامَةِ مِنْ عَمَلِهِ صَلاَتُهُ فَاِنْ صَلَحَتْ فَقَـدْ اَفْـلَحَ وَ اَنْجَحَ وَاِنْ فَسَـدَتْ فَقَـدْ خَابَ وَخَسِـر" 

“Kıyamet gününde kişinin, hesabı ilk önce sorulacak ameli namazıdır. Namazı iyi netice veren kurtulacak, kötü sonuç veren ise mahrûmiyet ve azaplara düşecektir.[3]

Namaz, oruç. zekat gibi farzları eksik yapanların nafile ibadetlerine bakılacak. Nafile namazı, orucu, sadakası varsa bunlarla farzların eksikleri tamamlanacak. Bu Allah’ın bir fazl-ı ve adaletidir. Eğer nafilesi fazla çıkarsa o da mizana konup tartılacak ve ona: “Sevinçle cennete gir” denilecek. Eğer mizana konacak ve farzların eksiğini tamamlayacak nafilesi yoksa, cehennemin zebanilerine emredilecek ve onlar da bu adamın ellerinden ve ayaklarından tutup cehenneme atacaklar.[4]

Farzları tamam olan veya nafilelerle tamamlanan kimseler, Allah’ın kullarına bir lütfü ilâhiyesi olan cennetlere girecekler. Orada gözler görmedik, kulaklar işitmedik ve insanların hatır ve hayallerinden bile geçmemiş nice nice bitmez tükenmez nimetler ve zevk u sefâlar içinde hayat sürecekler. Rabbim bizleri de onlardan eylesin. Amin.

---

[1]           Buhari İman 34, Müslim, Savm 1

[2] Feyzü’l-Kadîr c.3 / 96, Ramûzu’l-Ehâdîs c.1 / 158

[3] Riyazü’s-Salihîn tercemesi c.3 / 398 Tirmizi’den

[4] Feyzü’l-Kadîr c.3 / 95 H.No: 2843, Hakim İbn-i Ömer (r.a.)den